“Saya melihat perkembangan yang positif dalam
industri francais di Malaysia dan saya ingin sekali melihat sistem francais
melahirkan lebih ramai usahawan golongan menengah”
(Tun
Dr Mahathir Mohamad , 2008).
Dalam era ekonomi negara sekarang, ramai
usahawan berminat untuk menceburi industri francais. Ianya mendapat tempat
dihati para usahawan muda mahupun peniaga-peniaga kecil yang baru berkecimpung
dalam bidang perniagaan ini.
Secara am, pada dasarnya perkataan
francais berasal daripada perkataan Perancis yang bermakna ‘kebebasan’ atau
‘pengecualian dari cukai’, (Nek Kamal dan etc, 2007, M. Nurul Hadi, 2015). Akan
tetapi walaupun istilah francais diambil dari bahasa Perancis, namun negara
yang mempopularkan sistem ini adalah Amerika Syarikat. Sejarah perkembangan
francais di dunia menjadi bukti bahawa bentuk francais yang sedia ada pada saat
ini merupakan pengembangan daripada sistem francais yang telah diterokai sejak
tahun 1850-an dan mula berkembang tahun pada 1950-an serta 1960- an di Amerika
Syarikat. Latar belakang dan matlamat daripada sistem ini adalah supaya
barangan yang dikeluarkan oleh satu kawasan dapat diedar dan dijual ke seluruh
bahagian lainnya ( Juajir, 1995, M.Nurul Hadi, 2015).
Bentuk francais pertama yang paling sederhana
adalah format perniagaan yang dipelopori pada sekitar tahun 1850-an oleh Singer
Sewing Machine Company. Isaac Singer sebagai pembuat mesin jahit memperkenalkan
sistem francais untuk mengembangkan dan meningkatkan pengeluaran mesin jahitnya
(Katherine, 1998, M. Nurul Hadi, 2015). Walaupun usaha yang dilakukannya
tidaklah berjaya, akan tetapi ia menjadi orang pertama yang mengenalkan kepada
dunia perniagaan tentang format perniagaan francais ini di Amerika Syarikat.
Namun terdapat pendapat lain yang
menyatakan sejarah francais bermula di Zaman Pertengahan yang mana
pemimpin-pemimpin feudal akan memberikan hak-hak tertentu kepada pihak lain
dalam menjalankan beberapa aktiviti seperti pengangkutan feri, manakala
perkembangan francais moden dikesan pada tahun 1845 di Jerman iaitu melalui perjanjian
antara pembuat bir dengan pemilik tavern untuk hak pengedaran eksklusif
jenama-jenama tertentu (Miranda (1995), Mohd Hizam dan Zafir, 2008). Walau bagaimanapun, Industri francais mula
menapak dan berkembang di Malaysia pada sekitar tahun 1940‐an hingga kini dan mempunyai
kira‐kira
760 sistem francais yang terdiri daripada pelbagai sektor telah didaftarkan
dengan Pejabat Pendaftar Francais KPDNKK. Menurut ucapan dari YB Dato’ Sri
Hasan Bin Malik (2015) di Program Francais Komuniti Port Dickson, daripada jumlah
760 sistem francais itu, sejumlah 7,525 perniagaan francaisi telah berjaya
diwujudkan. Selain itu, kerajaan juga kini giat menggalakkan perniagaan
francais mikro bagi menarik orang ramai terutama di kawasan bandar kecil dan
luar bandar membabitkan diri dalam perniagaan francais.
Menurut Nurli (2012), francais ialah
perkhidmatan yang dimiliki oleh francaisor mengikut amalan dan piawai yang
ditetapkan oleh kedua-dua pihak. Usahawan yang memilih untuk melibatkan diri
dengan perniagaan francais boleh mengurangkan risiko dalam perniagaan jika
dibandingkan dengan memulakan perniagaan sendiri. Perniagaan francais, pada
kebiasaannya, sudah terbukti kejayaannya melalui rekod perniagaan francaisor. Oleh
yang demikian, francaisi dikehendaki membayar yuran francais dan yuran lain
termasuklah royalti kepada francaisor kerana francaisi akan menduplikasi
keseluruhan sistem francais yang dipunyai oleh francaisor.
Terdapat pelbagai bidang yang diceburi
dalam industri francais ini, antara yang paling digemari oleh usahawan adalah
industri makanan dan minuman (F&B), peruncitan, perkhidmatan, pendidikan,
konsultasi, produk kecantikan dan kesihatan, pelancongan, perhiasan dan banyak
lagi. Industri makanan dan minuman menjadi pilihan utama kerana ianya merupakan
suatu keperluan asas dalam kehidupan dan sudah pasti industri ini tidak akan mengecewakan
peniaganya kerana ia akan di cari oleh setiap orang.
